Home » Organisaties » Voorpost » Paul Peters, man met vele gezichten

Paul Peters, man met vele gezichten

In dit artikel behandelen we de extreemrechtse activist Paul Peters. Peters is interessant, omdat hij belangrijk is binnen extreemrechts vanwege zijn lange carrière – hij is volgens eigen zeggen al ruim vijftien jaar actief in het wereldje –, die hele periode erg actief is geweest en van veel betekenis voor allerhande organisaties. Maar bovenal is hij een man met vele gezichten.

Paul Peters (1979) deed zijn eerste ervaring met extreemrechts op in 1996. Er was dat jaar een demonstratie gepland door twee extreemrechtse partijen, de CP’86 en de CD. Zij wilden in Leerdam herdenken dat tien jaar daarvoor in het nabijgelegen Kedichem een extreemrechtse vergadering met veel geweld verstoord werd, waarbij twee zwaargewonden vielen.

Deze herdenkingsdemonstratie was echter bepaald niet onomstreden vanwege het extremistische karakter van de twee partijen. Rondom het manifestatieterrein probeerden grote groepen tegendemonstranten de groep rechtsextremisten te bereiken om hun demonstratie onmogelijk te maken. Dat lukte niet door de aanwezige politie. Maar na afloop van de demonstratie kwam het wel tot een aantal geweldsincidenten. Peters beweerde jaren later dat hij daar, vluchtend voor tegendemonstranten, een watertje in was gesprongen. Of dat waar is, is onbekend; Peters staat niet bekend om zijn betrouwbaarheid, zoals we nog zullen zien. Maar we zullen er wel van uit gaan dat zijn carrière rond die tijd begonnen is. En die carrière is tot op dit moment, zestien jaar later, nog steeds aan de gang.

Paul Peters als NNJ activist bij de actualiteitenrubriek NOVA
Paul Peters als NNJ activist bij de actualiteitenrubriek NOVA

Wat maakt Peters interessant om onder de loep te nemen? Natuurlijk is zijn lange carrière opvallend te noemen. De meeste rechtsextremisten stappen na maximaal een paar jaar weer uit het circuit. Ook het feit dat hij in al die jaren veel en vaak invloedrijke posities binnen een scala aan groeperingen heeft vervuld is het beschrijven waard. Maar vooral de vele verschillende gezichten van Paul Peters zijn een opvallend fenomeen.

Het gaat daarbij om drie soorten gedragingen die er in de loop der jaren voor hebben gezorgd dat Paul Peters een nogal onduidelijk, nogal wisselend openbaar profiel voor zichzelf heeft gecreëerd. Je zou het kunnen typeren als een bak vol maskers, waarbij hij bij wisselende gelegenheden zichzelf een op dat moment bruikbaar profiel aanmeet. Overigens niet altijd met evenveel succes.

Over welke categorieën gedrag hebben we het dan?

Paul Peters alias Paul van Oosten als VP activist op RTV-Oost
Paul Peters alias Paul van Oosten als VP activist op RTV-Oost

Ten eerste, de meest overzichtelijke categorie: Peters’ nep-identiteiten. Paul Peters heeft in het verleden  regelmatig geprobeerd zijn echte identiteit te verhullen door het aannemen van valse namen. Een tweede categorie is zijn, om het vriendelijk te zeggen, brede politieke oriëntatie. Vrijwel vanaf het begin van zijn carrière is hij bij heel verschillende extreemrechtse organisaties actief geweest, die vaak absoluut niet door één deur kunnen. Een derde categorie is zijn vaak creatieve omgang met de waarheid. Peters wil nog wel eens liegen.

Valse namen

Eerst het gebruik van verschillende identiteiten. Peters heeft in de loop der jaren van heel veel verschillende namen gebruik gemaakt. Primair lijkt dat ingegeven door de wens om niet met zijn echte naam bekend te worden. Maar dat niet alleen.

Om met een opvallend voorbeeld te beginnen: Paul Peters probeerde tien jaar geleden – onder pseudoniem – medeactivisten onder de aandacht te brengen bij antifascistische tegenstanders. Peters stuurde in die periode onder het pseudoniem ‘Peter van Poorten’ emails naar de Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka met gevoelige privé-informatie over NNP’ers die met Nieuw Rechts-kringen samenwerkten. Peters verkeerde overduidelijk in de veronderstelling dat hij zijn ware identiteit voldoende had afgeschermd. Maar dat was niet het geval.

‘Dux Bellorum’, een pseudoniem van Paul Peters op het neonazistische Stormfront-forum
‘Dux Bellorum’, een pseudoniem van Paul Peters op het neonazistische Stormfront-forum

De context waarin hij informatie over zijn kameraden aan Kafka verstrekte was een opmerkelijk affaire in het circuit waar Peters zich op dat moment in bevond. De twee partijtjes Nieuw Rechts en de Nieuwe Nationale Partij (NNP) deden een poging om nauw samen te werken of te fuseren. Radicale leden van de NNP zagen dat niet zitten en vertrokken. Peters behoorde weliswaar tot die radicale vleugel, maar bleef desondanks actief voor de NNP. De vrijage tussen de NNP en Nieuw Rechts liep uiteindelijk spaak. Nieuw Rechts bleek de NNP uiteindelijk bedonderd te hebben. Partijleider Michiel Smit bleek namelijk alleen geïnteresseerd te zijn in de (betalende) leden en activisten van de NNP, maar niet in de partijleiders. Wat Peters precies van deze poging tot samenwerken vond is nooit heel duidelijk geworden. Hij was wel prominent aanwezig op gezamenlijke acties en werkte zelfs een blauwe maandag als fractiemedewerker van Nieuw Rechts. Maar de wat gematigdere koers van Nieuw Rechts is eigenlijk moeilijk te rijmen met Peters’ radicale ideeën.

Paul Peters (midden) op een demonstratie van Nieuw Rechts in Den Haag, 2004
Paul Peters (3e van rechts) op een demonstratie van Nieuw Rechts in Den Haag, 2004

Mogelijk waren de samenwerkingsplannen voor Peters dus ongewenst en wilde hij deze samenwerking saboteren door middel van het lekken van informatie. Maar dat wel zonder zijn handen te branden en dus onder pseudoniem.

Aanvankelijk konden de medewerkers van Kafka moeilijk plaatsen wat er aan de hand was. Was Peters afgehaakt? Zaten er snode plannen achter om Kafka een loer te draaien? Of was er sprake van een poging tot onderlinge afrekening? Omdat het uiteindelijk toch hoogstwaarschijnlijk om een poging tot afrekening ging werd besloten om de actie van Peters openbaar te maken. Dat leidde vanzelfsprekend tot de nodige onrust binnen extreemrechts. Een van de plekken waar daarover werd gediscussieerd was op het neonazistische Stormfront-forum. Een deelnemer op het forum, ‘Dux Bellorum’, nam het voor Paul Peters op en schreef:

Kafka publiceerd dat Paul Peters info heeft doorgespeeld, en verteld er nog een hoop onzin naast. Wie zou ze dat ingefluisterd hebben?Opeens geloven een aantal mensen klakkeloos de ultralinkse Kafka (en hun informanten). Apart, maar dat terzijde.

Op de C18 stek in engeland verschijnt er een ‘waarschuwing’ voor die Peters en word hij in verband gebracht met ene Peter van Poorten als zijnde zijn pseudoniem. En opeens zou ene Peter van Poorten 150 adressen aan de NA geleverd hebben. Conclusie: Peter van Poorten zou Paul Peters zijn. Hij zou dus info aan Links hebben door gespeeld en daarna zijn partij een mes in de rug gestoken hebben. Terwijl hij nog steeds afdelingsvoorzitter van de NNP is en diverse akties opgezet heeft in de tussentijd en ruzie heeft met een groot aantal NA leden…

Opmerkelijk. Kafka had het door Peters gebruikte pseudoniem ‘Peter van Poorten’ namelijk niet vermeld en ook het doorspelen van adressen aan de NA (Nationale Alliantie, een ander extreemrechts partijtje dat op voet van oorlog leefde met de NNP) was informatie die bij Kafka niet bekend was. Daarnaast was het opmerkelijk dat ‘Dux Bellorum’ in de derde persoon schreef. ‘Dux Bellorum’ was namelijk weer een ander pseudoniem van Paul Peters.

Paul Peters' werk in Oosterhout, april 2001
Paul Peters’ werk in Oosterhout, april 2001

Later in zijn carrière nam Peters, inmiddels wijd en zijd bekend als extreemrechtse activist, vaak het woordvoerderschap bij acties op zich. Ondanks dat hij inmiddels overal onder zijn echte naam bekend was, deed hij dit  vaak met gebruik van verschillende pseudoniemen. Waarom hij zijn echte identiteit wilde blijven verbergen is niet direct duidelijk. Maar een goede gok zou zijn dat Paul Peters er vanuit ging dat journalisten die zijn echte naam zouden kennen, die naam wel eens zouden kunnen Googlen. En dat vond Peters begrijpelijkerwijze niet gewenst. Want wanneer hij, netjes gekleed en gekapt, de pers beschaafd te woord had gestaan bij een nette extreemrechtse actie, zou het bijzonder vervelend zijn wanneer diezelfde pers op internet zou lezen wat Peters in de nacht van 29 april 2001 had gedaan. Toen vernielde hij samen met enkele andere rechtsextremisten een Joodse begraafplaats, sloeg grafzerken kapot en schilderde op tientallen andere zerken hakenkruisen en nazileuzen als ‘Jude Raus’ en ‘Wir sind zuruck’. Dat zou zo’n nette actie maar in een ongewenst perspectief zetten.

Wisselende idealen

Een tweede categorie van gedragingen betreft de vele verschillende politieke idealen en groeperingen die Paul Peters de afgelopen zestien jaar heeft laten passeren. Regelmatig ging het daarbij om groepen en ideologieën die elkaars uitgesproken tegenpool zijn: zogenaamde ‘nette’ volksnationalisten en gewelddadige neonazi’s.

Logo Stormfront Nederland
Logo Stormfront Nederland

Terug naar het begin van de carrière van Peters. Na het eerder beschreven zwemincident in Leerdam, waarvan Peters stelt dat dat het begin van zijn politieke activiteiten was, dook hij enkele jaren later op bij het gewelddadige neonazigroepje Stormfront Nederland (SFN). Dat groepje was rond 2001-2003 verantwoordelijk voor een reeks aan zware geweldsincidenten. Peters zelf had weliswaar geen formeel leidinggevende rol, maar was erg actief en behoorde tot het kader. Hij viel vooral op door zijn verzorgde uiterlijk (nette kleren en goed geknipt) tussen de beelddominerende getatoeëerde skinheads, vechtjassen en drugsgebruikers van Stormfront. Naast deelname aan verschillende Stormfront-acties, maakte Peters vooral geschiedenis met de al eerder genoemde  klad- en vernielactie van het Joodse kerkhof in Oosterhout. Na het verdwijnen van SFN zou Peters overstappen naar de NNP die via legale weg (demonstraties en verkiezingen) haar extreemrechtse idealen wilde verwezenlijken. Je zou dus kunnen stellen dat de periode bij SFN een ‘wilde’ periode was. Peters was immers begin twintig, een leeftijd waarop wel meer mensen onverstandige dingen doen om daarna hun wilde haren te verliezen.

Dat beeld lijkt op het eerste gezicht op te gaan voor Peters. Na zijn periode bij de NNP, en de vrijage met Nieuw Rechts werd hij in 2004 actief bij de Heelnederlandse Actiegroep Voorpost. En dat is hij tot op de dag van vandaag. Ook Voorpost is, hoewel veel activistischer ingesteld dan de NNP, een organisatie die formeel afstand neemt van geweld en meestal binnen de kaders van de wet opereert. Peters is in de acht jaar dat hij inmiddels actief is, steeds een belangrijke activist geweest. Als actieleider, maar ook als regionaal kopstuk in verschillende plaatsen (Peters verhuisde een aantal keer) en als organisator van verschillende acties. Soms leverde dat hem problemen op. Hij werd een aantal keren gearresteerd en een enkele keer beboet of veroordeeld. Maar dat ging eigenlijk bijna altijd om geweldloze acties (bezettingen en demonstraties). Met uitzondering van het gooien van een taart naar GroenLinkser Wijnand Duyvendak en het bedreigen van een aantal deelnemers van een debat over Sharia-wetgeving in Amsterdam.

Paul Peters met capuchon achter het kopspandoek van de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012
Paul Peters met capuchon achter het kopspandoek van de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012

Maar  het gematigde beeld klopt niet, of is in ieder geval incompleet. Want na zijn avonturen bij SFN is Peters zijn neonaziwortels nooit kwijt geraakt. Dat was zichtbaar toen hij, niet in Nederland maar in Duitsland, een aantal keren opdook bij demonstraties met een uitgesproken neonazi-karakter. En – dat is ook niet onbelangrijk – vooral bij demonstraties waar verwacht werd dat het tot gewelddadige confrontaties met politie en tegenstanders zou komen.

Tot voor kort liep Peters met deze activiteiten niet te koop. Sterker nog, hij probeerde zich bij deze demonstraties meestal onherkenbaar te maken met een capuchon. Maar kort geleden brak hij op de Belgische extreemrechtse website ‘RechtsAktueel’ een lans voor deze Duitse collega’s. Na een grootschalige politieactie, waarbij 150 woningen van neonazi’s werden doorzocht, schreef Peters op de extreemrechtse website ‘Rechtsaktueel’ dat het hier om een ‘nationalistische vriendengroep’ zou gaan. En die ‘vriendengroep’ organiseerde toevallig op 1 september ook nog een demonstratie. Dus, vond Peters, moesten Nederlandse en Vlaamse nationalisten daarheen om hun solidariteit te betonen:

Om deze opgesomde – en vele andere – redenen is het wenselijk dat we onze nationalistische kameraden ondersteunen in Duitsland! Nergens is de repressie groter tegen de nationalistische beweging dan daar.

Paul Peters op de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012. Links Willem van Dijk, rechts Tom van den Hoek en op de rug gezien Barry Kluft.
Paul Peters op de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012. Links Willem van Dijk, rechts Tom van den Hoek en op de rug gezien Barry Kluft.

En dat mag toch wel opvallend genoemd worden. Niks geen nazi’s, maar ‘nationalisten’ volgens Peters. Peters ruilde SFN in voor de NNP, van een neonazigroep naar een min of meer nette extreemrechtse partij. In die periode was hij enige tijd ook werkzaam voor Nieuw Rechts, een partij die zelfs voor de radicalere vleugel van de NNP te gematigd was. Om vervolgens als Voorpost-prominent gewoon weer op te duiken in Duitse neonazicircuits.

Kortom: Peters eet van zeer verschillende ideologische walletjes en probeert dat door een etikettenspel te verhullen.

Leugens

Dan de laatste, de derde categorie: de leugens. Er kwam al wat voorbij aan bedrog rond zijn pogingen collega-activisten te verraden. Maar Peters loog op andere momenten ook. Bij zijn proces wegens het schenden van de Joodse graven bijvoorbeeld, vertelde hij de rechters dat hij niet meer politiek actief zou zijn. Om enkele weken later weer bij een Stormfront-actie in Nijmegen op te duiken.

Maar ook op internet was Peters creatief met de waarheid. Zo plaatste hij als ‘Eefje’ een positief bericht in het gastenboek van de NNP, de partij waar hij op dat moment betrokken bij was. In dat bericht gaf hij complimenten aan de ‘lekkere jongens’ van die partij. In hetzelfde gastenboek gaf hij onder het pseudoniem ‘Peter’ complimenten voor een toespraak van actieleider Paul. Ook dit keer lukte het Peters niet om zijn echte identiteit af te schermen en was voor de kritische lezer duidelijk dat hij zichzelf complimenteerde.

Feest waarvoor Paul Peters de officiële aanvraag indiende
Feest waarvoor Paul Peters hielp de officiële aanvraag in te dienen, 2005

Een ander bijzonder optreden leverde Paul Peters in de gemeenteraad in Zoetermeer in 2005. Daar wil een clubje extreemrechtse jongeren (1) een feestje houden op 5 mei, Bevrijdingsdag. Zij wilden op die dag niet de bevrijding vieren, maar ‘treuren’ om het feit dat Nederland op 5 mei 1945 bezet is door de vijanden van Hitler’s Derde Rijk. Omdat de gemeente Zoetermeer twijfelde over het laten doorgaan van dit feestje hielp Peters deze groep door een officiële aanvraag in te dienen en het feestje tegenover de gemeenteraad te verdedigen. Verder verklaarde hij dat het feestje door zijn eigen organisatie Voorpost was gefinancierd. Het feest ging door, de feestruimte was aangekleed met allerhande Voorpost-propaganda. Maar de dagen daarna ontstond grote onrust ontstond over het feest. Er verschenen foto’s van groepen jongeren die de Hitlergroet brachten (nogmaals: op Bevrijdingsdag) en er werd een arrestatie verricht wegens het tonen van neonazisymbolen. Gevraagd naar zijn betrokkenheid ontkende Paul Peters daarna er iets mee te maken te hebben. Voorpost had het toch niet gefinancierd en hij zou er zelf ook niet geweest zijn.

Geen gezicht

Rest de vraag waar al dit gedraai, gelieg en gedoe nu eigenlijk goed voor is. Daar is eigenlijk geen goed antwoord op te geven, maar er is wel een aantal scenario’s denkbaar.

Paul Peters op de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012
Paul Peters op de demonstratie ‘Tag der Deutsche Zukunft’ in Hamburg, juni 2012

Voorstelbaar is bijvoorbeeld dat Paul Peters het liefst door was gegaan op het pad dat hij met SFN was ingeslagen: deel uitmaken van een activistische, geweldbereide groep neonazi-activisten. Maar daar kleven veel nadelen aan. Peters werd gearresteerd en heeft in een vroeg stadium geleerd dat de activiteiten die hij misschien het liefst zou ontplooien hem teveel nadeel bezorgen. Door zijn arrestatie wegens het vernielen van de Joodse begraafplaats liep hij tegen een veroordeling aan. Maar vooral ook tegen een flink bedorven reputatie. Om verder te kunnen strijden voor zijn radicale idealen zou het een logische keuze zijn om dat te proberen op een nettere, iets gematigdere manier, die minder risico’s met zich meebrengt. Maar zijn pogingen om wat meer gematigde collega’s buitenspel te zetten, het veelvuldig gebruik van pseudoniemen en zijn recente deelname aan neonazi-acties in Duitsland doen toch vermoeden dat zijn ideologische hart feitelijk ergens anders ligt.

Een andere optie is dat hij misschien wel kiest voor nette politieke activiteiten om daadwerkelijk iets te kunnen bereiken, maar dat hij af en toe uit de band moet springen omdat het te saai is, het Nederlands activisme te weinig ‘echte actie’ biedt.

Een derde optie is dat hij misschien overtuigd is dat al die acties (netjes actievoeren voor Voorpost, graven bekladden met SFN, vechten met de politie in Duitsland) uiteindelijk allemaal onderdeel uitmaken van één grote strijd voor zijn ideaal.

Een vierde, laatste optie is natuurlijk dat er geen logica is, maar dat Peters gewoon af en toe doet waar hij zin in heeft.

Dit artikel is eerder verschenen in Alert!

Noten:

(1): Dit groepje extreemrechtse jongeren zou zich daarna in korte tijd ontwikkelen tot een actieve neonazigroep, de Nationale Socialistische Aktie (NSA) Zie deze link voor een aantal artikelen.