Home » Politieke partijen » Nederlands Blok » Nederlands Blok

Nederlands Blok

Oprichting 
In 1992 nemen een aantal Nederlandse extreemrechtse partijen deel aan een serie fusievergaderingen onder leiding van Vlaams Blok-leider Filip de Winter. Als deze poging tot fusie zou lukken zou de partij Nederlands Blok moeten gaan heten. Alfred Vierling, Ton Steemers en Hans Lindenburg maken dit plan echter onmogelijk door in augustus 1992 een nieuwe partij op te richten en er met deze naam vandoor te gaan. Ook Wim Vreeswijk is bij de oprichting betrokken en levert een derde deel van het stichtingskapitaal. Het Nederlands Blok neemt vanaf september deel aan de fusiebesprekingen. Deze mislukken echter faliekant en alle partijen gaan hun eigen weg. Het Nederlands Blok lijkt een frisse nieuwe partij in de extreemrechtse hoek en veel oudgedienden zoeken toenadering om te ontsnappen aan de slangenkuil van CD en CP’86. In 1992 en 1993 nemen onder andere W.J. Bruyn, Nico Konst, Douwe van der Bos, ir. P.M. Vrijlandt, Marcel Rüter, Danny Segers en niet in de laatste plaats Wim Vreeswijk (kwaad omdat hij door Janmaat niet als lijsttrekker op de lijst voor de Provinciale Statenverkiezingen in 1991 was gezet) een kijkje. Opmerkelijk is de steun die het Nederlands Blok en Wim Vreeswijk op dat moment krijgen van de weduwe Rost van Tonningen. Vreeswijk komt in 1993 op voordracht van Willem Oltmans een aantal keren bij de weduwe op bezoek, die hem polst als nieuwe voorman van extreemrechts in Nederland. Hij verknalt het echter en het contact houdt op.

Wim Vreeswijk
Vreeswijk wordt naar aanleiding van zijn betrokkenheid bij de oprichting van het Nederlands Blok geroyeerd door de CD. Hij maakt daarna snel carrière binnen het Nederlands Blok. In december wordt hij voorzitter en verlaat Vierling de partij. Hardnekkige geruchten willen dat Vreeswijk dit voorzitterschap van Vierling heeft gekocht.
Het Nederlands Blok doet in 1994 mee aan de verkiezingen en behaalt in Utrecht een gemeenteraadszetel, die door Vreeswijk wordt ingenomen. Verder weet Vreeswijk in korte tijd de partij geheel in handen te krijgen. Na Vierling verlaten ook Lindenburg, Steemers en Rüter de partij. Als vervangers worden vrienden van Vreeswijk (waaronder zijn vrouw Irene Mullaert) tot bestuurslid benoemd en vanaf juli 1994 zijn Vreeswijk en zijn vrouw de enige bestuursleden. Het verlaten van de partij door andere bestuursleden gaat gepaard met veel rumoer: Vierling neemt 500 gulden mee, Lindenburg spant een kort geding aan tegen zijn royement waarna zijn huis met hakenkruizen beklad wordt en Rüter overspoelt de pers met roddel en achterklap over Vreeswijk. Na deze ‘coup’ probeert Vreeswijk te profiteren van de toenemende impopulariteit van Janmaat en zijn CD en benadert een groot aantal vers gekozen raadsleden. Hij weet diverse gemeenteraadsleden van de CD naar het Nederlands Blok over te laten lopen. Zo lopen in Utrecht John Morren en Henny van Eijk over, in Amersfoort volgt Paul Kreuger, in Heerlen John Janszen, in Almelo Henry Oudendijk, in Schiedam Paul Sanderse en in Vlissingen Jos van Scheppingen.

Succes
Vanaf eind 1994 lijkt het Blok dus in sneltempo de belangrijkste concurrent voor de CD te worden. Vreeswijk profileert zich als het nette alternatief voor de CD. Deze netheid beperkt zich echter tot het uit de partij houden van drugsdealers en verkrachters en het zoveel mogelijk uit de publiciteit houden van gewelddadige of nazistische achtergronden van Blok-leden. De partij zelf is en blijft uitgesproken racistisch.

Naar aanleiding van alle succesjes heeft de partij goede verwachtingen voor de Proviciale Statenverkiezingen in 1995. In de aanloop van deze verkiezingen duiken opnieuw een aantal oude bekenden op: Mario Neef trekt de lijst in Gelderland en Mart Giesen in Zuid-Holland. Giesen is in 1991 in de Provinciale Staten gekozen voor de CD, maar stapte in december 1994 over naar het Blok. Ook laat Blok-activist Hendrik Sybrandy zich eind 1994 voor het eerst zien. Het Blok tracht zich veelvuldig te profileren door folderacties, aanwezigheid bij inspraakavonden en enkele demonstraties. Desondanks weet de partij voornamelijk in de pers te komen door pesterijen uit CD-hoek. Zo wordt onder andere een nep-uitnodiging verstuurd waarin het Nederlands Blok een herdenking van de 100ste geboortedag van NSB-leider Mussert aankondigt.

Ineenstorting
Uiteindelijk blijft het veronderstelde succes uit: De partij behaalt nergens een zetel. Het enige gevolg dat de verkiezingscampagne heeft is de vervolging van Nederlands Blok-leden Douwe van der Bos en Heerke Kooistra, vanwege racistische uitlatingen in een interview met de Nieuwe Dockumer Courant.
Dit is niet de enige negatieve pers die het Blok krijgt: In maart wordt prominent lid Daniël Hermsen geroyeerd, omdat hij ten onrechte een docorandus-titel hanteert. In april wordt Nederlands Blok-lid en verkiezingskandidaat Gerard Wegman in Drachten gearresteerd, nadat hij een jongen heeft doodgestoken (eerder, vlak voor hij verkiezingskandidaat werd, was hij al veroordeeld voor wapenbezit, vernieling van het interieur van een kerk en het bezit van een weed-plantage).

Douwe van der Bos

Inmiddels probeert het Nederlands Blok opnieuw een verkiezingssucces te behalen. In Brabant worden, vanwege een gemeentelijke herindeling, in november 1995 gemeenteraadsverkiezingen gehouden. In Den Bosch doet de partij mee met Mario Neef als lijsttrekker. Voor de verkiezingen wordt er regelmatig gefolderd en houdt de partij een picketline bij een gemeentelijke informatieavond over drugs. De verkiezingen leiden echter wederom tot niks.

Na dit tweede electorale debacle lijkt de partij zich terug te trekken op haar thuishonk: Utrecht. Vreeswijk blijft regelmatig proberen (ex-)leden van andere partijen over te laten lopen naar zijn partij, maar heeft daar nauwelijks succes meer mee. Alleen in februari 1997 stapt Herman Keijzer in Amersfoort bij zijn installatie als CD-gemeenteraadslid (hij vervangt CD’er Leen Runia, die de raad heeft verlaten) direct over naar het Blok.
Er wordt her en der in het land nog wel eens gefolderd, maar alleen in Utrecht gebeurt dit met enige regelmaat. Daarnaast heeft het Blok als de Stichting Appèl Bestrijding Criminaliteit (ABC) enquêtes verspreid in Leeuwarden, Ede, Amersfoort en Veenendaal. Qua activiteiten moet ook Hendrik Sybrandy genoemd worden die, te pas en te onpas, in de regio Friesland namens het Nederlands Blok meedoet aan inspraakavonden en daarnaast stapels ingezonden brieven stuurt.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1998 doet het Nederlands Blok alleen in Utrecht mee. Pogingen om ook in Leeuwarden en Ede mee te doen mislukten. De partij slaagde er niet in genoeg handtekeningen te verzamelen. Vreeswijk wordt herkozen in de Utrechtse raad.

Wim Vreeswijk (links), samen met Vlaams Blok-voorzitter Frank van Hecke op een demonstratie tegen een moskee in Antwerpen in 1997.

Contacten met Vlaams Blok
Het Nederlands Blok is de enige partij die goede contacten onderhoudt met de top van het Vlaams Blok. Leden van het Nederlands Blok worden door Vreeswijk steevast uitgenodigd voor activiteiten van het Vlaams Blok. Verder is Vreeswijk regelmatig prominent aanwezig op partijbijeenkomsten in Vlaanderen en mocht hij in juli 1997 een congres van de Vlaams Blok Jongeren in Zeeland toespreken. Waarom het Vlaams Blok interesse heeft in deze weinig succesvolle partij is echter een raadsel.